In Rotterdam is gisteren een kersverse 19-jarige werknemer op zijn eerste werkdag door het lint gegaan, omdat men hem “zo vreemd aankeek”. Hij bedreigde vervolgens enkele collega’s met de dood, gooide nog wat ramen in en vertrok. Ach ja, als je een beetje je ding wilt kunnen doen, moet men je maar niet zo raar aankijken. Die moeten dan maar dood.
Nu heb ik geregeld leerlingen die door hun gedrag of uitdossing ook verschrikkelijk uitnodigen tot “raar aankijken”. Ik verbaas me eigenlijk nergens meer over, en je ziet wat gruwelen aan je oog voorbij trekken in uitmonstering of houding. Aan de andere kant: al die verschillen in uiterlijk maken zo’n klas vaak toch wel een streling voor het oog. Ik zie liever een punker met een enorme hanekam en een complete rammelende ijzerwinkel aan z’n lichaam dan iemand in een doorsnee spijkerbroek en shirt. Een beetje puber moet zich tenslotte toch vooral onderscheiden van de rest, anders loop je voor paal.
Veel vermoeiender zijn al die excessen in gedrag. Wij hadden gisteren een klinisch psycholoog aan boord die weer interessante dingen vertelde over het hoe en waarom van onze huidige schoolbevolking. Zo’n man ziet wat gestoord gedrag aan zijn tafeltje. Onwillekeurig ga je zelf tijdens zo’n voordracht ook op je eigen gedrag letten, zo van gunst, nou moet ik niet teveel op mijn pen kauwen, want dat zou voor hem wel eens dit of dat kunnen betekenen, en als ik op mijn klokje kijk denkt hij misschien wel dat ik een PDD-Nosser of een autist ben. Wanneer je de verhalen dan zo aanhoort, ga je ernstig aan je eigen vermogens twijfelen. Die Wauwel, dat is een beetje een ADHD-er, die flapt er maar van alles uit in z’n stukjes, reageert primair. Zeker z’n dagelijkse portie Ritalin niet gehad.
Zou dat nou schelen in de les, als ik voortaan telkens aan het begin zeg dat ik klinisch psycholoog ben? Die hele klas gelijk doodstil, durven niet meer op of om te kijken, een enkeling vreet z’n complete handen op omdat hij anders wat móet zeggen. Niemand wil als puber voor gek versleten worden toch?
En wie bepaalt tegenwoordig eigenlijk wat en wie gek is, en wat is eigenlijk nog normaal gedrag? De pubers van nu die krijgen het er niet makkelijker door en dat verklaart denk ik ook een hoop. Daarom is het zo fijn, dat je er af en toe nog eentje, die als een snikkend hoopje ellende aan je bureau zit, er bovenop kunt helpen, Daar hoef je soms geen klinisch psycholoog voor te zijn.